uwarunkowania i kierunki rozwoju Skarpy

Podstawowym dokumentem, w którym określona jest perspektywiczna wizja rozwoju miasta (o ile władze miasta w ogóle ją posiadają), jest Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju. Włodarzom Warszawy dokument taki uchwalić się udało trzy lata temu, co też nie oznacza wcale, że takową wizję udało im się stworzyć. Tak czy inaczej, na jego podstawie opracowywane są (powinny być) szczegółowe Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego. W studium nie znajdziemy konkretnych wskazówek dotyczących naszej działki. Konieczne jest jednak zapoznanie się z nim.

Struktura Funkcjonalno-Przestrzenna

Mapa oznaczona nazwą Struktura Funkcjonalno-Przestrzenna to synteza wszystkich pozostałych map. Możemy z niej odczytać, że nasza działka (z wyjątkiem parkingu na górnym tarasie) znajduje się w obszarze ZP1. Są to TERENY ZIELENI URZĄDZONEJ, dla których określono wskaźnik PBC (Powierzchni Biologicznie Czynnej) równy 90%. Widzimy również, że dolna część Parku Beyera to obszar bezpośredniego zagrożenia powodzią.

Środowisko Przyrodnicze - uwarunkowania

Z rysunku Środowisko Przyrodnicze - uwarunkowania odczytujemy, że nasz fragment skarpy charakteryzuje się stałym zagrożeniem ruchami masowymi (u podnóża Muzeum Narodowego zagrożenie jest potencjalne). Poza tym podskarpie to obszar szczególnej ochrony głównego zbiornika wód podziemnych.

Środowisko Przyrodnicze - kierunki

Natomiast Środowisko Przyrodnicze - kierunki określa nasz obszar jako TERENY ZIELENI I LASÓW oraz powtarza informacje, które omówiliśmy wcześniej (na podstawie Struktury Funkcjonalno-Przestrzennej).

Dziedzictwo Kulturowe - uwarunkowania

Na schemacie Dziedzictwo Kulturowe - uwarunkowania oznaczony jest PUNKT WIDOKOWY (w miejscu planowanego przez nas zejścia). Zaznaczono także zabytek - dawny carski Szpital.

Komunikacja Zbiorowa - uwarunkowania

Na mapie Komunikacja Zbiorowa - uwarunkowania widzimy, że nasza działka znajduje się w pasie Transeuropejskiego Korytarza Transportowego (linia średnicowa kolei). Oznaczono również drogę rowerową biegnącą wzdłuż Alei pod Skarpą (dzisiaj ul. Kruczkowskiego).

Komunikacja Zbiorowa - kierunki

Na kolejnej mapie, dotyczącej kierunków rozwoju komunikacji zbiorowej, pojawiają się dwie linie metra (II i III, dziś III linia jest już nieaktualna) oraz planowana droga rowerowa biegnąca Traktem Królewskim.

Obszary Problemowe i Zagrożenia

Na koniec prezentuję jeszcze fragment mapy Obszary Problemowe i Zagrożenia. Oznaczono tutaj podskarpie jako obszar zagrożony powodziami, skarpę jako narażoną na osuwanie się mas ziemnych. Jednak szczególnie ciekawe jest oznaczenie szerokiego pasa pomiędzy Traktem Królewskim a Powiślem jako OBSZARU PRESJI INWESTYCYJNEJ NA OBSZARY CENNE PRZYRODNICZO.


Opracowanie Ekofizjograficzne

Jako aneks do Studium dołączone zostało Opracowanie Ekofizjograficzne. Wiele stron w nim poświęconych jest Skarpie Warszawskiej; hasło 'skarpa' powtarza się tu dziesiątki razy, co jest dowodem na znaczenie tego elementu topograficznego dla problematyki przyrodniczej miasta. Prezentuję, wybiórczo, zawarte w opracowaniu wnioski:

"Skarpa Warszawska jest jednym z dwóch najważniejszych składników krajobrazu Warszawy. Rzeka i wysoka skarpa wyróżniają teren miasta z płaskiego obszaru Niziny Mazowieckiej. Skarpa miała w historii rozwoju miasta początkowo głównie znaczenie obronne. W późniejszych etapach również gospodarcze i kompozycyjne. Ukształtowany w powiązaniu ze skarpą krajobraz stał się wyróżnikiem Warszawy."
[Opracowanie ekofizjograficzne 2006, s.178]

"Właściwe wykorzystanie walorów Skarpy Warszawskiej powinno polegać na zachowaniu i ochronie wartościowych panoram oraz prowadzić do powstawania równie pięknych i charakterystycznych miejsc. Obecnie walory kompozycyjne skarpy nie są w pełni wykorzystywane. Budynki o znacznych wysokościach i ogólnie o znacznych gabarytach, stawiane blisko korony skarpy przytłaczają ją swym ogromem, powodując, że skarpa staje się, przy ich potężnej skali, niewielkim uskokiem terenowym."
[Opracowanie ekofizjograficzne 2006, s.179]

"Brak zasad zagospodarowania dla rejonu Skarpy Warszawskiej, których celem jest ochrona walorów krajobrazowych tego obszaru, a także zbyt ogólne ograniczenia dotyczące warunków zabudowy w jej sąsiedztwie nie tylko doprowadziło do naruszenia struktury geologicznej, ale także do przerwania ciągu przyrodniczego i obniżenia walorów krajobrazowych tej części miasta."
[Opracowanie ekofizjograficzne 2006, s.112]

Eksponowanym przez autorów opracowania problemem jest fakt, że:
"Niewystarczająca ochrona walorów krajobrazowych i kulturowych Skarpy Warszawskiej – na całym jej przebiegu: bardzo ogólne zasady zagospodarowania dla obszaru chronionego krajobrazu nie biorące pod uwagę wartości kulturowych i budowy geologicznej terenu, brak praktycznej realizacji celów ochrony w formie programu łączącego wartości kulturowe i przyrodnicze – prowadzi do degradacji tej najpiękniejszej części krajobrazu stolicy Polski."
[Opracowanie ekofizjograficzne 2006, s.235]

Opracowanie kończy uwaga:
"Wskazane jest:
objęcie ochroną w formie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Skarpy Warszawskiej na całej długości i podjąć prace studialne niezbędne do nadania Skarpie Warszawskiej takiego statusu ochronnego. [to jeden z czterech punktów]"
[Opracowanie ekofizjograficzne 2006, s.235]